ถ้าหมอ(เผลอ)ฉีดยาปลอม … จะต้องทำอย่างไร ?

กรณีนี้เป็นเคสคลาสสิค สมมติ คุณหมอไปเป็น part time ที่บางคลินิกและดันเป็นคลินิกสายเทาที่แอบเอายาปลอมมาใช้กับคนไข้เพื่อลดต้นทุน

และคุณหมอก็ดันไปร่วมงาน และเป็นในผู้ใช้ยาที่ทางคลินิกเตรียมไว้ซะด้วย !

แบบนี้ในทางกฎหมายเรามองยังไง ?

.

1.โดยทั่วไป คุณหมอจะต้องให้การรักษา “ตามมาตรฐาน” ซึ่งคงไม่มีมาตรฐานใดมีพูดถึงการอนุญาตให้คุณหมอ หรือ สถานพยาบาลใช้ยาปลอมในคนไข้ เพราะฉะนั้นการใช้ยาปลอมจึงผิดอย่างไม่ต้องมีข้อสงสัยทั้งทางกฎหมายและศีลธรรม

แล้วถ้าหมอใช้ไปแล้ว….จะเป็นยังไงต่อ

.

2.ต้องมาดูก่อนว่าคุณหมอ “ทราบอยู่แล้ว” หรือไม่ว่าเป็นยาปลอม ? ถ้ารู้ทั้งรู้ว่าปลอมแต่ยังใช้ ในทางกฎหมายเรียกว่า “จงใจกระทำความผิด” กรณีนี้ทางกฎหมายจะกำหนดโทษไว้สูงกว่ากรณีอื่น ๆ

.

3.แต่ยานั้นดูมีแนวโน้มที่จะเป็นของปลอม และคุณหมอก็ไม่มั่นใจ 100% แต่คุณหมอตัดสินใจเดินหน้าฉีดให้แก่คนไข้ เช่น กล่องสีแปลก ๆ บาร์โค้ดสแกนไม่เข้า หรือ มีข้อเท็จจริงที่ชวนสงสัย

หรืออีกกรณีคือใครเตรียมยาอะไรให้มา หมอก็ฉีดไปโดยปราศจากความระมัดระวัง

กรณีนี้คุณหมออาจจะเข้าข่าย “ประมาทเลินเล่อ”

นั่นคือถ้าได้ใช้ความพยายามในการตรวจสอบกว่านี้ คุณหมอก็จะทราบได้ว่ายานั้นคือของปลอม แต่เป็นเพราะขาดความระมัดระวังจึงทำให้เกิดเหตุร้ายนี้

การ “ประมาทเลินเล่อ” ในทางกฎหมายจะกำหนดโทษที่เบากว่า “จงใจกระทำความผิด” แต่ยังมีความผิดอยู่ดี

4.ถ้าคุณหมอเช็คแล้วอะไรแล้ว แต่ยามันปลอมได้เนียนชนิดไร้ที่ติชนิดว่าแทบจะแยกไม่ออกจากของจริง

และถ้ายาตัวนี้ไปตกอยู่ในมือของแพทย์ผู้ใดย่อมจะเข้าใจผิดเช่นเดียวกับเรา เชื่อเพื่อนแพทย์ อาจารย์ หรือ แม้แต่ผู้เชี่ยวชาญ เพราะแม้จะใช้ความระมัดระวังอย่างเต็มที่แต่ก็ยังดูไม่ออกว่าปลอม

ในกรณีนี้เข้าหลักว่าคุณหมอเป็นผู้บริสุทธิ์ที่ฉ้อฉล ในทางกฎหมายย่อมเข้าใจและให้ความเป็นธรรมกับคุณหมอ จะพิจารณาถือว่าคุณหมอบริสุทธิ์

แต่ทั้งนี้ ในสถานการณ์จริง คุณหมออาจจะต้องเอา “ข้อเท็จจริง” มายืนยันในควาบริสุทธิ์ของตนเอง เพื่อไม่ให้ไปตกอยู่ในสองกรณีข้างต้น

คุณหมอที่ทำงานด้านความงาม จึงจำเป็นจะต้องระวังตัว โดยเฉพาะถ้าเราต้องทำงานร่วมกับใคร ไม่งั้นอาจจะมีความผิดฐาน “ประมาทเลินเล่อ”

สวัสดีครับ

อ.ทิว บริษัท Medical Legal Consulting

….
ถ้าคุณหมอสนใจเพิ่มความรู้ด้านกฎหมาย ขอเรียนเชิญมาร่วมงานอบรมนี้ครับ

…

งานอบรมด้านกฎหมายสำหรับแพทย์ความงามครับ

Defending Your Practice: Expert Insights on Medical Malpractice and Patient Litigation for Esthetic Practices

ค่าลงทะเบียน 15,500 บาท

17 มิถุนายน 2566 รร.เอสซีปาร์ค

รายละเอียดและ ลิ้งสำหรับลงทะเบียน. https://lin.ee/IQVhYm9

สวัสดีครับ ช่วงนี้มีคุณหมอพูดถึงใบรับรองแพทย์กันเยอะ ผมในฐานะนักกฎหมายขอมาแสดงความเห็นเผื่อจะเป็นประโยชน์แก่คุณหมอกันนะครับ

.

1. ใบรับรองแพทย์ (medical certificate หรือ doctor’s note) เป็นเอกสารที่ออกโดยแพทย์วิชาชีพเท่านั้น

.

2. มีความสำคัญทางกฎหมาย เพราะเป็นเอกสารที่เกี่ยวโยงกับการยืนยันสภาพและสิทธิของบุคคลใดบุคคลหนึ่ง

.

3. ในทางกฎหมาย เป็นเอกสารสำคัญที่ใช้เป็นหลักฐานในหลายหน่วยงาน เช่น

– สิทธิในการสมัครงาน และลางาน

– สิทธิในการละเว้น เช่น การลาป่วย หรือ ใช้สิทธิเพราะการตั้งครรภ์

– สิทธิที่จะได้รับเงินชดเชย เช่น ชดเชยจากการบาดเจ็บ หรือ ป่วย จากประกัน

– สิทธิในโอกาสเฉพาะ เช่น ใบรับรองการฉีดวัคซีนเพื่อการเดินทาง

.

4. เพราะผูกพันธ์กับสิทธิจึงมีความสำคัญยิ่ง ใบรับรองแพทย์จะต้องมีความถูกต้องเที่ยงตรง และกระทำโดยแพทย์วิชาชีพเท่านั้น กฎหมายจึงได้กำหนดโทษในกรณีที่เกิดความไม่สุจริตขึ้น

.

5. ความไม่สุจริต หรือ ความไม่ถูกต้องในกรณีใบรับรองแพทย์มองได้สองกรณี คือ

.

– ใบรับรองฯ ที่ไม่ได้ออกโดยแพทย์วิชาชีพ (เอกสารปลอม)

เช่น มีคนนั่งเทียนเขียนขึ้นมา หรือผู้ที่ต้องการใบรับรองแพทย์ก็ร่างขึ้นมาเพื่อใช้เอง ในกรณีนี้ ผู้ที่สร้างเอกสารลักษณะนี้ย่อมมีความผิด “ฐานปลอมเอกสาร”

ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 264 ซึ่งระบุว่า

“ผู้ใดทำเอกสารปลอมขึ้นทั้งฉบับหรือแต่ส่วนหนึ่งส่วนใด เติมหรือตัดทอนข้อความ หรือแก้ไขด้วยประการใด ๆ ในเอกสารที่แท้จริงหรือประทับตราปลอม หรือลงลายมือชื่อปลอมในเอกสาร โดยประการที่น่าจะเกิดความเสียหายแก่ผู้อื่น หรือประชาชน ถ้าได้กระทำเพื่อให้ผู้หนึ่งผู้ใดหลงเชื่อว่าเป็นเอกสารที่แท้จริง ผู้นั้นกระทำความผิดฐานปลอมเอกสารต้องระวางโทษจำคุกไม่เกินสามปี หรือปรับไม่เกินหกพันบาท หรือทั้งจำทั้งปรับ”

.

– ใบรับรองที่ออกโดยแพทย์วิชาชีพแต่เป็นเท็จ (เอกสารเป็นตัวจริง แต่ข้อความเป็นเท็จ เรียกว่า เอกสารเท็จ)

กรณีนี้คุณหมอเป็นผู้กระทำผิดเสียเอง จึงไม่ใช่เอกสาร “ปลอม” แต่เป็นเอกสาร “เท็จ”

ย่อมมีความผิดตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา 269 ซึ่งระบุว่า

“ผู้ใดในการประกอบการงานในวิชาแพทย์ กฎหมาย บัญชีหรือวิชาชีพอื่นใด ทำคำรับรองเป็นเอกสารอันเป็นเท็จ โดยประการที่น่าจะเกิดความเสียหายแก่ผู้อื่นหรือประชาชน ต้องระวางโทษจำคุกไม่เกินสองปีหรือปรับไม่เกินสี่พันบาท หรือทั้งจำทั้งปรับ”

นอกจากนี้ อาจมีความผิดอื่น ๆ อีกด้วย เช่น ตาม ข้อบังคับแพทยสภา หมวด 4 ข้อ 25 ซึ่งโทษจะได้รับเท่าใดย่อมอยู่ที่ดุลยพินิจของกรรมการแพทยสภา ซึ่งมีตั้งแต่ตักเตือนจนถึงให้สิ้นสภาพการเป็นสมาชิก

“

ดังนั้น จะเห็นว่าในทางกฎหมายแล้ว “เอกสารปลอม” กับ “เอกสารเท็จ” จะแตกต่างกัน แต่ไม่ว่าจะเป็นอย่างไร ผู้กระทำก็มีความผิดอาญาทั้งคู่ครับ

อ.ทิว

Malpractice ในงานจัดฟัน วัดกันตรงไหน ?

มีคุณหมอถามผมว่า ผมจะบรรยายเรื่อง Malpractice ในงานจัดฟันด้วยไหม ?

แน่นอนครับ หัวข้อนี้สำคัญมาก ๆ แม้ผมจะไม่ได้เป็นหมอฟันแต่ก็สามารถวินิจฉัยได้ว่าสิ่งที่คุณหมอจัดฟันไปนี้เข้าข่าย Malpractice หรือไม่ (โดยใช้วิธีพิจารณาทางกฎหมายประกอบ)

ทั้งนี้คุณหมอเข้าใจคำว่า Malpractice แค่ไหน ?

และแบบใดที่เป็นหรือไม่เป็ร Malpractice? จุดแบ่งอยู่ตรงไหน?

โดยทั่วไปการพิจารณาว่า Malpractice หรือ ไม่ Malpractice หลัก ๆ เราจะดูสองอย่าง

1.รักษาตามมาตรฐานวิชาชีพ และใช้ความระมัดระวังเพียงพอหรือไม่ ?

2.คนไข้ได้รับความเสียหายหรือไม่?

รักษาตามมาตรฐานวิชาชีพ และใช้ความระมัดระวังเพียงพอหรือไม่? (Professional Standard of Care)

อย่างการ “จัดฟัน” คุณหมอจะต้องทราบว่าในกระบวนการรักษา อะไรคือ “มาตรฐานของการรักษา” ของการจัดฟัน ?

เช่น การมีฟิลม์ X-ray การซักประวัติ การเขียนชาร์ต แผนการรักษาที่มีมาตรฐาน

แต่ถ้าไม่มีมาตรฐาน เช่น ไม่เขียนชาร์ต หรือ เขียนชาร์ตสั้น ๆ ง่าย ๆ สื่อความหมายใด ๆ ไม่ได้ ไม่มี X-ray

หรือ รักษาด้วยวิธีพิสดารที่คิดค้นขึ้นมาเอง แบบนี้ย่อมผิดไปจากมาตรฐานการรักษา

ทุกวันนี้คุณหมอให้บริการจัดฟัน “อย่างมีมาตรฐาน” หรือไม่? อันนี้ผมคิดว่าคุณหมอน่าจะทราบดีกว่าผม ซึ่งไม่ใช่หมอ

หรือถ้าคุณหมอยังไม่ค่อยมั่นใจนัก หรือมี gray area อาจจะต้องทบทวน ค้นหา ศึกษาเรียนรู้เพิ่ม หรือ ปรึกษาผู้เชี่ยวชาญ ก็อาจจะทำให้มั่นใจขึ้น

สำหรับประเด็นที่สอง คือ คนไข้เกิดความเสียหายหรือไม่ ? (results in harm, injury, or death to a patient)

ความเสียหายมีหลายรูปแบบ เช่น ต่อร่างกาย ต่อจิตใจ ต่อสิทธิ และทรัพย์สิน เป็นต้น

สมมติคุณหมอจัดฟันให้คนไข้ไปด้วยเทคนิคพิสดาร แล้วคนไข้จัดฟันไม่เสร็จสักที คนไข้เริ่มบ่นว่าหมอเลี้ยงไข้ ทำให้เขาเสียเงินและเสียเวลา เช่นนี้ย่อมนับได้ว่าเกิดความเสียหาย

หรือ การรักษามีบางอย่างเกิดขึ้นและผิดไปจากแผน คนไข้ถูกถอนฟันเพิ่ม และไม่เคยได้รับแจ้งไว้ในส่วนนี้ ก็นับว่าเสียหาย

ความเสียหายที่เกิดกับคนไข้ จะเป็นสาเหตุอันนำไปสู่การฟ้องร้องเสมอ เพระเสียหายคนไข้ถึงฟ้องนั่นเอง (นอกจากเคสคนไข้ที่อาจจะไม่ได้เสียหายจริง)

อยากให้กลับมาย้อนดูทั้งสององค์ประกอบที่ผมกล่าวมา คือ รักษาได้มาตรฐานวิชาชีพ+ใช้ความระมัดระวังอย่างเพียงพอ และความเสียหายที่คนไข้ได้รับ

สมมติ คุณหมอจัดฟันตามมาตรฐานด้วยความรอบคอบทุกอย่าง แต่คนไข้เกิดมีความเสียหายบางอย่าง เช่น เลือดไหลไม่หยุด หรือ ชักตายคาเก้าอี้ทำฟัน เช่นนี้ ยังไม่นับว่าMalpractice

และถ้าคุณหมอใช้เทคนิคจัดฟันแบบพิสดาร แต่สามารถจัดฟันเสร็จ คนไข้ไม่เกิดความเสียหาย และคนไข้ก็พึงพอใจในผลที่ออกมา ก็ ยังไม่อาจนับว่าMalpractice เช่นกัน

เพราะฉะนั้นการผิดมาตรฐานการรักษา ยังไม่อาจนับว่าถึงขั้น Malpractice ในทางกฎหมาย

แต่ถ้าการผิดมาตรฐานการรักษาเหตุอันนำไปสู่ความเสียหายบางอย่างในอนาคต เช่น ไม่ X-ray แล้วผ่าตัดไปแล้วคนไข้มีอาการชาไม่หาย จะเข้าองค์ประกอบว่า Malpractice

คุณหมออ่านถึงตรงนี้ผมคิดว่าน่าจะทำให้คุณหมอพอเข้าใจได้มากขึ้นว่าการกระทำใดเข้าข่าย Malpractice หรือไม่ (คุณหมอสามารถแชร์ข้อมูลส่วนนี้ให้เพื่อน ๆ คุณหมอได้เลย ผมเชื่อว่าเป็นประโยชน์แน่นอนสำหรับทุก ๆ ท่าน)

ท่านใดอยากเรียนกฎหมายแบบสนุก ๆ และเข้าใจง่าย ๆ รวมถึงมีเคสที่อยากสอบถามเพิ่มเติมหรือแลกเปลี่ยน พบกันใน หลักสูตรหมอฟันทันกฎหมาย นะครับ ผมมั่นใจว่าคุณหมอจะเข้าใจกฎหมายมากขึ้น และมีเกราะป้องกันตัวที่ดีมาก ๆ ในอนาคตการทำงาน

สวัสดีครับ